“Journal of the American Academy of Chid and Adolescent” dergisinde 2001 yılında meşhur Paxil (Seroxat) makelesi yayınlandı (Efficacy of Paroxetine in the Treatment of Adolescent Major Depression: A Randomized, Controlled Trial. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 40(7):762-772, July 2001. Study 329 diye bilinen bu çalışmada Paxil’in (Seroxat) genç erişkinlerde majör depresyon tedavisinde etkil ve çok emniyetli bir ilaç olduğu ileri sürüldü ve bu çalışma bütün dünyada ilacın promosyonu için çok yaygın bir şekilde kullanıldı. Daha sonra bu çalışmanın nasıl çarpıtıldığı, yan etkilerin nasıl saklandığı New York Baş Savcısı Eliot Spitzer’in GSK aleyhine açtığı dava ile gün yüzüne çıktı. Savcı GSK yı “tekrarlanan ve devamlı sahtekarlık –repeated and persistent fraud” ile suçladı.
Daha sonra 329 numaralı araştırmaya sahtekarlık dışında hayalet yazarlar rezaletide eklendi (deyatlı bilgi için: http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/panorama/6317137.stm). Daha sonra 10.000 den fazla dökümanı inceleyen araştırmacılar Paxil’in adolesan döneminde majör depresyonda etkili olmadığı gibi büyük bir sahtekarlıkla sonuçların değiştirildiği ve negatif çıkan sonucun pozitif olarak gösterildiğini ortaya koydu (Clinical trials and drug promotion: Selective reporting of study 329, Jon N. Jureidini, Leemon B. McHenry and Peter R. Mansfield, International Journal of Risk & Safety in Medicine 20 (2008) 73–81; http://www.pharmalot.com/wp-content/uploads/2008/04/329-study-paxil.pdf). Study 329 protokolunda 8 adet çıktı ölçümü öngörülmüş ve çalışma sonunda pazil ile plasebo arasında hiç bir fark bulunmamış ve bunun üzerine yazarlar kendiliklerinden ikincil çıktılar icat ederek orijinal protokolu kasıtlı olarak değiştirmişlerdir. Negatif çıkan 8 birincil çıktının 4 tanesinin rakamları değiştirlierek pozitif yapılmıştır. Keller ve arkadaşları yan etkiler için herhangi bir analiz yapmaktan kaçınarak ilacın emniyetli olduğunu iddia etmişlerdir. Paxil kullanan hastaların %12 sinde (plasebo grubunda %2) anlamlı olarak ciddi yan etkiler görülmüş, paxil grubunda ciddi yan etki sebebi ile hastaneye yatırılan hasta oranı %6.5 iken plasebo grubunda hastaneye yatırılan hasta ortaya çıkmamış, paxil grubunda ayrıca %18 ciddi nörolojik yan etki (plasebo grubunda %4.5) tesbit edilmiştir.
Yeni yayınlanan bu çalışma üzerine Study 329’un yazarlarının bu konuda ne diyecekleri merak edildi ise de ne Martin Keller ve ne David Egilman bu konuda bir açıklama yapmaz iken, araştırıcıların çalıştığı Brown Üniversitesi sözcüsüde açıklama yapmaktan kaçınmıştır.
JAMA nın editörlerinden Drummond Rennie, bu olay karşısında dehşet içindeyim derken, ilaç firmaları ile menfaat ilişkisi olan bazı psikiyatristler bu olayın suyu bulandırdığını iddia etmekte. New York Üniversitesi Çocuk Araştırma Merkezi direktörü Prof. Harold Koplewitz Paxil’in Prozactan daha zararlı olmadığını, bunların çok sıkı kontrol altında kullanılması gerektiğini söyleyerek SSRI leri desteklemekte.
Baş savcının en önemli tesbiti Paxil ile çocuk ve genç erişkinlerde 3 büyük klinik çalışma yapılmasına rağmen yanlız Study 329’un yayınlanması, diğer iki çalışma sonuçlarının saklanması olmuştur. Bu konuda Study 329 u yayınlayan Keller konuşmazken, ayni çalışmada ismi olan, SSRI koruyucusu Prof. Harold Koplewicz, bu çalışmayı Kellerin organize ettiğini ve GSK dan parayı Kellerin aldığını iddia etmiştir.
Mahkeme kararı ile ortaya çıkan gizli çalışmaların sonuçları bilim dünyasını dehşete düşürmüştür. Yayınlanan 329 nolu araştırmada Paxil için intihar düşüncesi hastaların %5.8’inde bulunurken yayınlanmayan Study 701 de bu oran % 18.8 bulunmuş (Burried data can be hazardous to a company’s health, E. Marshall, Science 304: 1576, 2004). Bütün yapılan çalışmalar bir arada değerlendirildiğinde (1100 hasta), paroksetin çocuklarda depresyonda hiç bir faydalı etkiye sahip olmayıp, aksine intihar davranışı ile ilgili yan etki plasebonun iki mislidir.
Tartışmalar devam ederken iki Avusturalyalı araştırıcı (J Jureidini ve A. Tonkin) Study 329’u ağır bir şekilde eleştirdiler. Araştırmacılar Keller ve arkadaşlarının sonuçları çarpıtarak uydurduklarını ileri sürdüler. Paroxetinin plasebodan hiç bir farkı olmadığını, Hamilton skalasında anlamlı bir değişiklik tesbit edilmediğini, araştırma tanımlarını değiştirerek sahte sonuçlar ürettiklerini bildirdiler.
Aşağıda ibret verici dökümanları ve bilimsel sahtekarlığın delillerinin bir kısmını bulacaksınız. Tüm belgeleri koymaya şu anda sayfamız müsait değil ama ilgilenenlere tüm belgeler verilebilir. Konu ile ilgilenenlerin veya bilimsel etik ile ilgilenenlerin son satırına kadar okumaları gereken belgeler. Bunları okuyunca acaba televizyonlarda ahkam kesen bazı sözde bilim adamları ne diyecek?...
Bu yazı bir ilacı kötülemek amacı gütmemekte. Amacımız ticari kaygılarla insan sağlığına hizmet ettiklerini söyleyenlerin nelere tevessül ettiklerini göstermektir. Paxil burada yanlız bir örnektir. Daha önce benzer olay Farmamedyada Ketek için yazılmıştır. Üst sütunda Acı İlaç bölümünde diğer bir sahtekarlık sergilenmekte... Bu ne ilk nede son. Sahte araştırmaların ne boyutta olduğu, kimlerin üç kuruş için herşeyini sattıklarını anlatmaya devam edeceğiz.
Belge 1. Keller ve ark. Sahte makalelerin özeti
Efficacy of Paroxetine in the Treatment of Adolescent Major Depression: A Randomized, Controlled Trial.
Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 40(7):762-772, July 2001.
KELLER, MARTIN B. M.D.; RYAN, NEAL D. M.D.; STROBER, MICHAEL PH.D.; KLEIN, RACHEL G. PH.D.; KUTCHER, STAN P. M.D.; BIRMAHER, BORIS M.D.; HAGINO, OWEN R. M.D.; KOPLEWICZ, HAROLD M.D.; CARLSON, GABRIELLE A. M.D.; CLARKE, GREGORY N. PH.D.; EMSLIE, GRAHAM J. M.D.; FEINBERG, DAVID M.D.; GELLER, BARBARA M.D.; KUSUMAKAR, VIVEK M.D.; PAPATHEODOROU, GEORGE M.D.; SACK, WILLIAM H. M.D.; SWEENEY, MICHAEL PH.D.; WAGNER, KAREN DINEEN M.D., PH.D.; WELLER, ELIZABETH B. M.D.; WINTERS, NANCY C. M.D.; OAKES, ROSEMARY M.S.; MCCAFFERTY, JAMES P. B.S.
Abstract:
Objective: To compare paroxetine with placebo and imipramine with placebo for the treatment of adolescent depression.
Method: After a 7- to 14-day screening period, 275 adolescents with major depression began 8 weeks of double-blind paroxetine (20-40 mg), imipramine (gradual upward titration to 200-300 mg), or placebo. The two primary outcome measures were endpoint response (Hamilton Rating Scale for Depression [HAM-D] score <=8 or >=50% reduction in baseline HAM-D) and change from baseline HAM-D score. Other depression-related variables were (1) HAM-D depressed mood item; (2) depression item of the Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for Adolescents-Lifetime version (K-SADS-L); (3) Clinical Global Impression (CGI) improvement scores of 1 or 2; (4) nine-item depression subscale of K-SADS-L; and (5) mean CGI improvement scores.
Results: Paroxetine demonstrated significantly greater improvement compared with placebo in HAM-D total score <=8, HAM-D depressed mood item, K-SADS-L depressed mood item, and CGI score of 1 or 2. The response to imipramine was not significantly different from placebo for any measure. Neither paroxetine nor imipramine differed significantly from placebo on parent-or self-rating measures. Withdrawal rates for adverse effects were 9.7% and 6.9% for paroxetine and placebo, respectively. Of 31.5% of subjects stopping imipramine therapy because of adverse effects, nearly one third did so because of adverse cardiovascular effects.
Conclusions: Paroxetine is generally well tolerated and effective for major depression in adolescents.
Belge 2: Çocuk ve adelosenlarda klinik sonuçlar, doktorlar nasıl kandırılıyor (100 KB, PDF)
Belge 3: Sahtekarlığın ibret belgesi (2.9 MB, PDF)
Belge 4: Sahtekarlığın diğer belgesi (5.3 MB, PDF)
Belge 5: GSK gizli dosyalar (4.7 MB, PDF)
Belge 6: Kellerin referansları ve bilimi nasıl çarpıttığı (673 KB, word) (Jureidini JN, McHenry LB, Mansfield PR. Clinical trials and drug promotion: Selective reporting of study 329, International Journal of Risk and Safety in Medicine 2008 May;20(1-2):73-81)
Belge 7: Study 329 protokolu ve protokolun nasıl çarpıtıldığı (1.0 MB, PDF)
Belge 8: Çocuklarda yeni antidepressanların etkinliği (100 KB, PDF)
Belge 9: JAMA tarafından makalenin reddi (559 KB, PDF)
Belge 10: J Chil Psich. Cevabı ve kritiği (235 KB, PDF)
Belge 11: Sahtekarlık nasıl yapılır (235 KB, Word)
Belge 12: GSK gizli satış dosyası ve satış elemanlarına talimatlar (922 KB, PDF)
| Ek | Boyut |
|---|---|
| Cocuk-adolesan klinik sonuc.pdf | 99.34 KB |
| Cocuklarda yeni antidepressanlar.pdf | 99.34 KB |
| GSK-gizli dosyalar.pdf | 4.56 MB |
| GSK-gizli satis dosyasi.pdf | 921.74 KB |
| ibret belgesi.pdf | 2.83 MB |
| J Child Psich. cevabi.pdf | 234.27 KB |
| JAMA icin yazilan ilk draft.pdf | 1.2 MB |
| JAMA tarafindan red.pdf | 558.34 KB |
| Keller referaanslarının kritiği.doc | 672.5 KB |
| Sahtekarligin belgesi.pdf | 5.16 MB |
| Sahtekarlık nasıl yapılır.doc | 235 KB |
| STUDY 329 protokolu.pdf |